Beste lezers,

Als je graag en véél traint, dan ontsnap je er vaak niet aan: the weakest link.

In de opbouw naar bv. een marathon maak je zoveel kilometers, dat er altijd wel érgens een veertje in het raderwerk gaat haperen, toch?

Er is altijd wel iets de zwakste schakel in de ketting. Bij verrassend veel hardlopers (inclusief ondergetekende) is dat de achillespees.

Achilles, het zwakke plekje van onze gelijknamige Griekse held. Homerus beschreef Achilles als de schoonste, de dapperste, de sterkste en de meest verhevene van alle helden, alleen nogal kwetsbaar in de hiel. Dat werd zijn dood, toen een giftige pijl hem precies daar raakte.

Enfin, geen geschiedkundig getreuzel, en nog minder historisch getalm: wij gingen op onderzoek en we vroegen advies aan Martijn, die er méér verstand van heeft dan ondergetekende.

1. Dag Martijn, als wij er alleen maar miserie mee hebben, wat is dan eigenlijk het nut van die dekselse achillespees?

“De achillespees is de gezamenlijke pees die de kuitspieren (musculus triceps surae) met het hielbeen verbindt. Het is de dikste en de sterkste pees in je hele lichaam.

De pees is ongeveer 15 cm lang, en begint dicht bij het midden van het been. De pees spreidt zich op zijn lager eind uit. Het smalste deel bevindt zich ongeveer 4 centimeter boven de aanhechting met het hielbot.

De achillespees zorgt ervoor dat de kracht van de kuitspieren overgebracht wordt op het hielbeen. Doordat de kuitspieren zich bij het hardlopen afwisselend aanspannen en ontspannen, beweegt het hielbeen (en indirect de voet), waardoor de loopbeweging ontstaat.”

2. OK, en waarom raakt deze pees zo snel overbelast?

“Achillespeesblessures komen veel voor bij hardlopers. Overbelasting van de achillespees kan op verschillende manieren ontstaan. Het kan zijn dat de kracht die door de kuitspieren op de achillespees wordt uitgeoefend onregelmatig is, waardoor de pees gaat irriteren. De achillespees loopt door een soort van buisje dat wordt ‘gesmeerd’ door vocht. Als er overbelasting optreedt, dan wordt er meer vocht aangevoerd om de overbelaste plek te herstellen. Hierdoor wordt het buisje te nauw en kan er gemakkelijk een ontsteking ontstaan.

Bij een ontsteking van de pees, wordt de ernst uitgedrukt in vier graden: graad 1 is de lichtste vorm, waarbij er enkel pijn is na het sporten. Graad 4 is de zwaarste vorm, waarbij je de hele dag pijn hebt.”

3. Kan dit met je looptechniek te maken hebben?

“Ja, bij hardlopen kan overbelasting ontstaan door een verkeerde looptechniek of voetstand, waardoor de pees gaat “schuren”. Maar een vaker voorkomende oorzaak is dat de spieren te kort zijn, of dat de spieren niet soepel genoeg zijn, voor de inspanning die gevraagd wordt. Dynamisch rekken voor de training kan zeker bijdragen tot het voorkomen van achillespeesblessures.

Vaak zien we dat de kuitspieren te zwak zijn. Je kan de kuitspieren dan specifiek gaan trainen, om op deze manier de achillespees meer te ontzien, zodat je minder kans hebt op overbelasting.”

4. Wat is de rol van trainingsopbouw?

“Dat is volgens mij de belangrijkste oorzaak. Onjuiste trainingsopbouw is, zeker bij minder ervaren lopers of beginners, vaak voorkomend. Ik zou aanraden om een goed opbouwprogramma te gebruiken. Hierdoor kunnen m.i. 60 à 70% van alle achillespeesblessures voorkomen worden!”

5. En de schoenen?

“Ook belangrijk. Goed materiaal is van essentieel belang. Gebruik goede schoenen, en gebruik liefst verschillende paren loopschoenen door elkaar.  Als je nieuwe schoenen koopt, check je best of de achillespees bij het landen van de voet, niet te veel doorzakt. Het beste is als de achillespees min of meer loodrecht blijft ten opzichte van de zool en de schoen. Gebruik steeds schoenen die qua demping nog goed in orde zijn, en die je direct een goede voetstand geven.

Misschien toch ook meegeven dat hardlopen op een harde ondergrond (beton, etc.) niet zo best is voor de achillespezen. Een zachte ondergrond verdient de voorkeur.”

6. Als je een achillespeesblessure hebt, hoe kan je dat best behandelen?

“Er zijn verschillende behandelingen mogelijk. Rusten en verminderen van de belasting, dat helpt zeker.

Maar dat horen de meeste hardlopers niet zo graag 🙂

Ontstekingsremmende injecties met corticosteroïden en ontstekingsremmende pijnstillers zouden we niet aanraden, dat is enkel symptoombestrijding, om van de neveneffecten nog te zwijgen.

Een zooltje kan de voetstand corrigeren, maar dat brengt niet bij iedereen soelaas. Let op, zooltjes zijn vaak geen duurzame oplossing, omdat de achillespees zich gaat aanpassen, en (opnieuw) korter wordt.

Wanneer de blessure bijna genezen is, kan je dus best terug af en toe gaan trainen zonder die zooltjes. Als het herstel gunstig verloopt, dan kan je het aantal trainingen zonder zooltjes opvoeren.

Met excentrische oefeningen kan je ook aan de slag, om de blessure terug te dringen. Enkele voorbeeldoefeningen vind je hier.”

7. Martijn, aangezien je voor KT Tape werkt: wat kunnen tapes bijbrengen?

“Wanneer je een ervaren loper bent met steeds terugkomende achillespeesproblemen, dan kan KT Tape soms een uitkomst zijn. Niet alleen om de blessure te genezen, maar ook preventief, om een terugval te voorkomen.

Door het gebied rond de blessure/gevoelige plek te tapen wordt o.a. de doorbloeding verbeterd. Hierdoor worden afvalstoffen sneller afgevoerd en vocht sneller toegevoerd.

Deze video toont hoe je zelf de achillespees kunt tapen, hij is op ons youtube channel al +27.000 keer bekeken.”

OK, dankjewel voor de toelichting, Martijn!

Laat ons misschien filosofisch eindigen, vandaag: Achillespeesblessures, net als alle andere blessures, zijn obstakels op de weg.

Zoals Friedrich Nietzsche dat mooi zei:

“There will always be rocks in the road ahead of us. They will be stumbling blocks or stepping stones. It all depends on how you use them”

Voilà. Daarmee gaan we uit de digitale ether.

Fijn weekend, iedereen !

Met sportieve groeten,

Peter