Beste lezers,

Onlangs beschreven wij hoe het hardlopen ontstond, tijdens de prehistorie.

Daarvoor moesten wij behoorlijk wat research verrichten, en nadien stroomden de vragen vlotjes binnen: die hebben wij uiteraard plichtsbewust en stipt beantwoord.

Bij deze willen wij graag de bevoegde ministers en staatssecretarissen, en ook de sociale partners, met hoogdringendheid verzoeken om Blogger te erkennen als zware hobby.

De Oudheid. Om met de deur in huis te vallen, hardlopen bij de Oude Grieken, dat was een hele belevenis. Poedelnaakt deed men toen aan hardlopen! Ingesmeerd met een flinke scheut olijfolie, u kan het zich inbeelden: al die blinkende, mannelijke lichamen, want vrouwen mochten niet deelnemen, behalve in Sparta.

Nu wil ik u even vragen, beste lezers, sluit even de ogen, en stel het u voor: een modaal massa-event anno 2018, genre 10 Miles in Antwerpen. Duizenden strakke, gespierde lijven, glanzend van de olijfolie, extra vierge.

De taferelen. Beeld het u in. Het enthousiaste gedrum van de hardloper vlak achter u, normaliter geheel onschuldig, en plots krijgt dat nu een grensoverschrijdend kantje.

De jongeman, zichtbaar blij dat hij samen met zijn liefje de 10 miles zal aanvatten.

De Antwerpse burgervader, een ranke Adonis, één brok puur natuur, in opperste staat van paraatheid, en dan zwijgen wij nog zedig over de zwoele, bedwelmende geur van zijn olijfolie.

Enfin. Waar waren we gebleven. Hardlopen was bij de Oude Grieken een zeer competitieve aangelegenheid. “Deelnemen is belangrijker dan winnen”, daar deden de Oude Grieken niet aan mee. Enkel de overwinning telde. Sport was bij de oude Grieken een middel om uit te maken wie de beste was, wie het snelst kon lopen, of wie het hardst kon slaan (bron). Bij de Olympische Spelen stonden er letterlijk levens op het spel. Immers, de Oude Grieken waren nogal bijgelovige rakkers, en zij geloofden dat het ongeluk bracht als een voormalige winnaar van de Spelen in een volgende wedstrijd verloor. In voorkomend geval werd de ongelukkige onmiddellijk na de wedstrijd gedood. Wie dus af en toe won, maar soms ook ‘ns verloor, die deed dat best in de juiste volgorde.

De afstanden bestonden vooral uit sprintnummers: één stadion was een kleine 200 meter, en de diaulos bestond uit de dubbele afstand, een kleine 400 meter. De lange afstand betekende bij de Grieken 24 keer een stadion, oftewel 4,5 kilometers. Meer dan 45.000 toeschouwers gingen uit de bol tijdens de Olympische Spelen, en de winnaar kreeg na afloop een kruik olijfolie.

Dat gaf wel ‘ns spanningen in huis, want bij de eerste overwinning was moeder de vrouw natuurlijk zielsblij met de nieuwe voorraad olijfolie, maar na verloop van tijd werd het nut van nog eens een extra kruik olijfolie toch ernstig op de korrel genomen.

Naast de individuele loopnummers, hadden ze ook een collectieve loop, de fakkelloop. Deze fakkel diende in estafettevorm doorgegeven te worden, en elk team probeerde om als de bliksem het einddoel bereiken. Als beloning mochten de winnaars het vuur voor de offers op het altaar aansteken.

Het was een hele eer als je in het team van je stad mocht deelnemen, en dat gaf regelmatig ambras. Zo was er eens een sympathieke, nogal volkse jongen van Athene Linker-Oever, die tot de snelste en meest getalenteerde lopers van zijn generatie behoorde. Helaas, de teamcoach zag de zaken enigszins anders, en hij oordeelde dat deze sympathieke jongen met zijn ietwat buitenissige lifestyle niet echt in het team paste, tactisch gezien. Wat gaf dat een ellende! Wij besparen u de details, maar u had de sociale media toen moeten zien, iedereen over z’n toeren, niet te doen. Enfin, gelukkig behaalde het team op glansrijke wijze de overwinning, en zo liep het nog goed af voor de teamcoach, een inwijkeling nota bene.

Een speciale vermelding verdient boodschapper Pheidippides.  Destijds was er amper openbaar vervoer. Het treinverkeer verliep toen even vlot als met onze huidige NMBS, en dus werd er, als het ernstig was, met boodschappers gewerkt. Die konden honderden kilometers in één keer afleggen, dat waren ultralopers avant la lettre.

Pheidippides was een boodschapper die tijdens de Slag bij Marathon van Athene naar Sparta werd gezonden, om daar hulp te vragen.  Die moeite had hij zich evenwel kunnen besparen, want de Spartanen weigerden vlakaf. Onverrichterzake liep onze bode toen terug naar Athene, heen en weer was de trip goed voor 480 kilometers. In het oorspronkelijke verhaal van de geschiedschrijver Herodotus ging Pheidippides nadien gewoon naar huis, hij knapte een uiltje, en hij leefde nog lang en gelukkig.

Echter, in een andere versie van de feiten luidt de mythe dat onze boodschapper van Marathon naar Athene rende, en de zege van de Atheners verkondigde: “Wij hebben gewonnen!”, waarna hij dood zou neergevallen zijn, AED-toestellen bestonden nog niet, in die dagen.

De kans is klein dat het op die manier gebeurde, want de afstand Marathon – Athene bedroeg slechts 38 kilometers, dat was voor boodschappers in die tijd een peulschil.

Uiteindelijk is het met de Oude Grieken slecht afgelopen, want de Romeinen kwamen, zagen, en overwonnen.

De Romeinen en hardlopen, dat was een minder gunstige combinatie. Onder ons gezegd en gezwegen, de Romeinen, die waren eigenlijk liever lui dan moe. De Romeinse burgers gingen graag naar vanalles en nog wat kijken, liefst zo bloederig mogelijk, maar zelf ‘ns de loopsandalen aantrekken, ho maar. De Romeinen speelden graag oorlogje, en ze organiseerden met veel enthousiasme spectaculaire gladiatorengevechten, maar zelf ‘ns een eindje gaan hardlopen, no way. Hardlopen, dat vonden de Romeinen maar iets raar. Bij voorkeur lieten ze alles wat enigszins een fysieke inspanning vergde over aan hun slaven.

Iemand die graag poedelnaakt ging sporten, ingesmeerd met olijfolie, die vonden ze van de ratten besnuffeld.

Naarmate het Romeinse rijk groeide en bloeide, deed de decadentie zijn intrede. De Romeinse burgers werden lui en vadsig, en ja, ook de gladiatoren werden zo rond en ongezond dat het potsierlijk werd.

De ene gladiator die de andere achtervolgde, en waarbij er na minder dan 100 meter moest uitgerust worden, dat was geen zicht.

Méér gladiatoren overleden aan cardiovasculaire aandoeningen, dan dat zij werden opgepeuzeld door wilde dieren, en dies meer.

Dat kon niet door de beugel, en de bekende arts Galenus moedigde de gladiatoren dan ook kordaat aan om regelmatig te gaan hardlopen, en aldus werd het allereerste Start2Run-programma geboren.

Aan het einde van het Romeinse tijd, begon het Christendom te groeien. Aanvankelijk werden deze arme stakkers aan de leeuwen gevoederd, maar onkruid vergaat niet, en na verloop van tijd werd het Christendom een heuse, officiële staatsgodsdienst. Toen was het natuurlijk helemaal game over met hardlopen, want het lichaam werd als zondig aanzien, en elke vorm van sport en spelen werd simpelweg verboden.

Welk een triest einde van dit hoofdstuk over sporten in het Oudheid! Maar het is niet anders, beste lezers, helaas.

In het volgende hoofdstuk is er weer beterschap op komst, beloofd!

Met sportieve groeten,

Peter